Stopniowe rodzenie się nowej epoki wzmacniane było nowymi siłami społecznymi. Siły te to mianowicie: głód złota i srebra, silny wzrost

wymiany towarowo-pieniężnej, oraz rezultat poprzednich procesów – kapitalistyczne formy ekonomiki (jeszcze bardzo prymitywne w Renesansie, ale powoli się rozwijające).
Klasy średnie stały się bardziej znaczące i również podniósł się ich poziom życia. Chodzi głównie o rzemieślników i kupców, którzy wprowadzali w manufakturach system cechowy, stawali się coraz bardziej świadomi roli, jaką odgrywali w społeczeństwie. Na szczycie drabiny feudalnej także zachodziły zmiany. Zubożałe rycerstwo przestało się liczyć. Królowie, bezradni wobec majątkowych magnatów, coraz częściej zwracali uwagę na mieszczaństwo.